ISO 7010
De internationale norm ISO 7010:2011 Graphical symbols - Safety colours and safety signs heeft als doel de pictogrammen wereldwijd te uniformiseren. De norm bevat veiligheidspictogrammen voor de preventie van ongevallen, brandbestrijding, evacuatie en het signaleren van gezondheidsrisico’s. De pictogrammen in ISO 7010 zijn opgemaakt volgens de conventies die vastgelegd zijn in ISO 3864-1 Graphical symbols - Safety colours and safety signs - Part 1: Design principles for safety signs and safety markings. Zo hebben alle verbodsborden een ronde vorm, dienen driehoekige borden om te waarschuwen en worden de rechthoekige en vierkante borden gebruikt voor andere doeleinden. Ook de kleuren zijn geüniformiseerd. Blauwe borden wijzen op een gebod, gele borden waarschuwen en groene borden geven informatie over eerste hulp of evacuaties.
Veiligheids- en gezondheidssignalering
De pictogrammen die moeten gebruikt worden voor de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk, zijn vastgelegd in de Codex welzijn op het werk, boek III Arbeidsplaatsen, titel 6 Veiligheids- en gezondheidssignalering. Deze bepalingen zijn een omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 92/58/EEG van 24 juni 1992.
De basisprincipes voor de veiligheidspictogrammen (gebruik van vormen, kleuren, symbolen) die opgenomen zijn in de Codex, m.n. in bijlagen III.6-1 – III.6-5, en ook terug te vinden zijn in de Europese richtlijn, zijn geïnspireerd op de ISO-normen. De verschillen tussen de pictogrammen zoals voorgesteld in de Codex en deze uit norm ISO 7010, ligt vooral in de visuele uitwerking.
Verschillen tussen de visuele uitwerking van de pictogrammen uit ISO 7010 en codex, titel III.6
De verschillen tussen de norm en de Codex zijn niet groot aangezien de onderliggende principes (gebruik van kleuren en vormen) dezelfde zijn. Toch zijn er een aantal verschillen op het vlak van de beelden. Het opvallendste verschil is het pictogram dat de nooduitgangen aangeeft. In het pictogram uit de Codex loopt de afgebeelde persoon in de richting van de uitgang, terwijl hij in het pictogram uit norm ISO 7010 door de nooduitgang loopt (naar links of naar rechts). Dit pictogram moet steeds aangevuld worden met een van de pijlen die de precieze locatie van de nooduitgang aanduidt. In ISO 7010 worden ook pijlen onder een hoek van 45° (naar omhoog of naar beneden) gebruikt.
In onderstaande tabel zijn enkele voorbeelden opgenomen. De download bevat een uitgebreider overzicht.
| Codex en EU Richtlijn 92/58 | EN ISO 7010 |
verbod drinkwater | | |
nooduitgang rechts | | |
Principe
De bepalingen in de codex bevatten wettelijke verplichtingen voor werkgevers. De toepassing van de norm ISO 7010 is enkel op vrijwillige basis. Aangezien de veiligheids- en gezondheidssignalisatie zoals voorgeschreven door norm ISO 7010, dezelfde basisregels volgt als de codexbepalingen, mogen deze pictogrammen gehanteerd worden. Voorwaarde is dat de pictogrammen dezelfde betekenis hebben als in de codex en dat de andere visuele voorstelling niet mag leiden tot verwarring. Dat principe is ook verduidelijkt in de Non-binding Guidelines regarding Directive 92/58/EEC Safety and/or health signs at work (EU Commission, 2022), waarin de samenhang tussen ISO 7010 en de Europese richtlijn wordt toegelicht.
Concrete toepassing
Wie de pictogrammen uit ISO 7010 gebruikt, houdt best rekening met enkele principes. In een bedrijf gebruikt men bij voorkeur slechts één systeem van veiligheids- en gezondheidssignalering, tenzij er gegronde redenen zijn die bijvoorbeeld blijken uit de risicoanalyse.
Bij volledige nieuwbouw kan men bijvoorbeeld beslissen om over te stappen naar de ISO 7010-pictogrammen. Ook bij belangrijke wijzigingen die ruimtelijk goed zijn afgebakend, zoals een nieuwe afdeling, kan de norm worden gebruikt. Bij de invoering van gewijzigde pictogrammen is het belangrijk om te zorgen voor de nodige informatie voor de werknemers.
Lees ook:
- Federale Overheidsdienst voor Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg: Toepassing van de ISO 7010 norm
- Europese Commissie: Non-binding Guidelines regarding Directive 92/58/EEC Safety and/or health signs at work