Wettelijk kader
De wet van 21 december 2018 houdende diverse bepalingen inzake sociale zaken (BS 17 januari 2019) wijzigt de bepalingen inzake de schadeloosstelling van telewerkers die het slachtoffer worden van een arbeidsongeval. Zowel de arbeidsongevallenwet voor de privésector (10 april 1971, BS 24 april 1971) als de overheidssector (3 juli 1967, BS 10 augustus 1967) zijn aangepast. De wijzigingen treden in werking tien dagen na publicatie, dit is op 27 januari 2019.
Occasionele telewerkers
In de arbeidsongevallenwet voor de privésector waren reeds bepalingen opgenomen voor telewerk. Deze bepalingen waren echter niet aangepast aan het occasionele telewerk. Deze vorm van telewerk is ingevoerd door de wetgeving uit 2017 over werkbaar en wendbaar werk. Voortaan is het duidelijk dat de arbeidsongevallenwet zowel het structurele als het occasionele telewerk omvat. In de wet wordt immers een definitie over telewerk toegevoegd (zie kader 1) waarbij voor het structurele telewerk wordt verwezen naar cao 85 en voor het occasionele telewerk naar de wet werkbaar en wendbaar werk (meer over het
reglementair kader van telewerk).
Kader 1- definitie telewerk in de arbeidsongevallenwet
Toevoeging aan art. 5 van de arbeidsongevallenwet 1° telewerk: het structurele telewerk zoals bepaald door de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 85 en de latere wijzigende collectieve arbeidsovereenkomsten, net als het occasionele telewerk zoals bepaald in artikel 23, 1°, van de wet van 5 maart 2017 betreffende werkbaar en wendbaar werk; 2° telewerker: elke werknemer die telewerk als hierboven bepaald verricht. |
Vermoeden voor uitvoering van de arbeidsovereenkomst
De vergoeding voor een arbeidsongeval geldt enkel voor een ongeval waarvoor er een plotse gebeurtenis is die een letsel heeft veroorzaakt en die is opgetreden tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst. Voor telewerkers is dat laatste element niet altijd makkelijk aan te tonen. In artikel 7 van de arbeidsongevallenwet waarin de definitie van een arbeidsongeval staat, was daarom reeds voorzien dat er van telewerkers kan vermoed worden dat ze hun arbeidsovereenkomst uitoefenen indien het ongeval gebeurt op de telewerkplek tijdens de gewone uren. Om dit vermoeden te kunnen inroepen, moest er wel een schriftelijk document bestaan dat het telewerk regelde (zie kader 2). Aangezien er voor occasioneel telewerk vaak geen telewerkovereenkomst wordt gemaakt, werd ook deze bepaling aangepast. Het vermoeden voor uitvoering van de arbeidsovereenkomst is verder versoepeld.
Kader 2- Vermoeden voor uitvoering van de arbeidsovereenkomst
Arbeidsongevallenwet, art. 7, 3de lid Het ongeval overkomen aan de telewerker wordt, behoudens tegenbewijs, geacht overkomen te zijn tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst |
|---|
Oude tekst | Nieuwe tekst |
|---|
1° wanneer het ongeval gebeurt op de plaats of de plaatsen die deze laatste schriftelijk heeft gekozen als de plaats om zijn werk te verrichten; | 1° wanneer het ongeval gebeurt op de plaats of de plaatsen die schriftelijk zijn vermeld als de plaats om zijn werk te verrichten, in een telewerkovereenkomst of in enig ander document dat het telewerk generiek of punctueel, collectief of individueel, toelaat. Als de plaats(en) niet werd(en) vermeld, zal het vermoeden van toepassing zijn op de woonplaats of de plaats(en) waar het telewerk gewoonlijk wordt uitgevoerd; en |
2° wanneer het ongeval gebeurt tijdens de periode van de dag die schriftelijk voorzien werd als de periode waarin arbeid kan verricht worden. Bij ontstentenis van dergelijke vermelding in de schriftelijke overeenkomst zal het vermoeden van toepassing zijn tijdens de werkuren die de telewerker zou moeten presteren indien hij in de lokalen van de werkgever zou tewerkgesteld zijn | 2° wanneer het ongeval gebeurt tijdens de periode van de dag die is vermeld in een document zoals bedoeld in 1° als periode waarin arbeid kan verricht worden. Bij ontstentenis van dergelijke vermelding in de schriftelijke overeenkomst zal het vermoeden van toepassing zijn tijdens de werkuren die de telewerker zou moeten presteren indien hij in de lokalen van de werkgever zou zijn tewerkgesteld |
Ongeval op de weg naar en van het werk
Een ongeval op de weg naar en van het werk wordt ook beschouwd als arbeidsongeval (arbeidsongevallenwet, art. 8). De weg naar en van het werk is het normale traject dat de werknemer aflegt. In het geval van telewerk wordt er ofwel thuis gewerkt of op een andere gekozen plaats. Als het telewerk thuis gebeurt, is er in de strikte betekenis van de wet geen sprake meer van een weg 'naar en van het werk'. Dit leverde vooral problemen op voor trajecten die gelijkgesteld zijn met het normale traject dat een werknemer kan nemen om naar en van het werk te gaan. Voorbeelden van gelijkgestelde trajecten zijn onder meer de weg naar de kinderopvang om de kinderen weg te brengen of de weg om tijdens de middagpauze een broodje te halen. De wet is nu aangepast zodat deze verschillen weggewerkt zijn. In de praktijk betekent dat bijvoorbeeld het traject dat een telethuiswerker 's morgens aflegt van en naar de school van de kinderen, ook beschouwd wordt als de weg naar en van het werk. Hetzelfde geldt voor het traject 's middags naar de bakker.
In de overheidssector
Voor de overheidssector is een inhaalbeweging uitgevoerd voor telewerkers. Voor de privésector bestond reeds het vermoeden voor uitvoering van de arbeidsovereenkomst (zie hoger). In de overheidssector gold dit vermoeden niet. Nu is een wijziging doorgevoerd aan de wet van 3 juli 1967 betreffende de preventie van of de schadevergoeding voor arbeidsongevallen, voor ongevallen op de weg naar en van het werk en voor beroepsziekten in de overheidssector (BS 10 augustus 1967). In artikel 2 van de wet wordt het vermoeden voor uitvoering van de arbeidsovereenkomst op gelijkaardige wijze omschreven als in de arbeidsongevallenwet voor de privésector. Voortaan is er op dat vlak dus geen onderscheid meer tussen telewerkers in de overheids- en in de privésector.
