Kennisbank

De laatste jaren is de nanotechnologie aan een ware opmars bezig. De techniek die minuscule deeltjes gebruikt voor toepassingen allerhande, is in volle ontwikkeling én betekent big business. Maar over de gezondheidsrisico’s is nog bitter weinig geweten. Een en ander wordt duidelijk uit het vierde Nanoforum-rapport ‘Benefits, risks, ethical, legal and social aspects of nanotechnology’ van juni 2004. Nanoforum is een thematisch netwerk dat door de Europese Commissie gesponsord wordt.

Op 29 december 2009 wordt de nieuwe machinerichtlijn 2006/42/EG van toepassing (1). Voor producenten van machines die de oude richtlijn al goed naleefden, zal er weinig veranderen. Toch zijn er enkele zaken die de nodige aandacht verdienen. Een overzicht.

De wijzigingen die met het nieuwe Koninklijk Besluit “Machines” van 12 augustus 2008 (BS van 1 oktober 2008) worden ingevoerd, zijn een omzetting van Europese richtlijn 2006/42/EG van 17 mei 2006 (PB van 9 juni 2006) en hebben globaal genomen slechts weinig gevolgen. Enkel de verplichtingen inzake de machines in bijlage IV en de niet-voltooide machines werden echter grondig herschreven.

Als een werknemer schade berokkent aan een derde in het kader van de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst, wordt allereerst de werkgever aangesproken voor het vergoeden van deze schade. De werkgever is burgerlijk aansprakelijk en moet dus de schade veroorzaakt door zijn werknemers tijdens de uitoefening van hun functies vergoeden. Maar hoe ligt dat voor de werknemer? Is hij zelf ook aansprakelijk als hij de oorzaak is van de schade?

Begin jaren ’70 is er in de Verenigde Staten het gerucht ontstaan dat booglassers die lenzen dragen blind zouden kunnen worden. Hoewel verschillende wetenschappelijke studies het gerucht afdeden als nonsens, duikt het de laatste jaren weer op en zorgt voor ongerustheid.

In moderne kantooromgevingen wordt veelvuldig gebruik gemaakt van printers. Vaak bevinden die zich op de werkvloer tussen de werknemers. Recente wetenschappelijke studies tonen aan dat laserprinters ultrafijne partikels kunnen uitstoten. De Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) onderzocht de omvang van deze blootstelling met enkele experimenten.

In 2006 startte de Nederlandse onderhoudsorganisatie NedTrain met de bouw van een werkplaats voor hogesnelheidstreinen in het domein Watergraafsmeer bij Amsterdam. Met de bouw van deze werkplaats had het bedrijf slechts één grote ambitie voor ogen: innovatie brengen op technologisch vlak en tegelijk de veiligheid voor zijn werknemers verhogen. NedTrain had nood aan een flexibele werkplaats mét toekomstperspectief. Een overzicht van de laatste evoluties in de onderhoudswereld.

Om het risico verbonden aan onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten op het gebied van de chemie, farmacie en polymeren te beperken, besloot de site van Solvay Research and Technology in Neder-Over-Heembeek een didactisch preventielaboratorium op te zetten. Zo kunnen de nieuwe operators praktijkervaring opdoen inzake veilige reflexen, gedragingen en werkmethodes. Een nuttige bagage voor heel hun professionele carrière. Op termijn zal het labo ook opengesteld worden voor studenten. Het project kreeg de tweede prijs toegekend op de wedstrijd van de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk.

Het Britse Health and Safety Laboratory deed in 2002 onderzoek naar de houding van jongeren ten opzichte van veiligheid en gezondheid op het werk. We zetten de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek op een rijtje.

De Europese Werkgroep Sociale Dialoog over veiligheid en Gezondheid in de telecommunicatiesector legt zich al jaren toe op veiligheid en gezondheid in de sector. De laatste twee jaar staan de musculoskeletale aandoeningen (MSA) in de schijnwerper. Een onderzoek uit 2004 legde de vinger op de belangrijkste risico’s die leiden tot MSA in de sector.

In 2003 was de Esso-raffinaderij in Antwerpen een veilige plaats. Zwaarste incidenten waren een lichte handkwetsuur van de poetsvrouw en een verstuikte voet van een bewakingsagent. Toch startte Esso in augustus 2002 met een nieuw veiligheidssysteem genaamd ‘Alert’. Het doel is nul ongevallen met doktersverzorging voor alle werknemers van Esso en van de onderaannemers. In zijn paper voor de postacademische opleiding veiligheidskunde niveau I legt Luc Smets zich vooral toe op één aspect van dat veiligheidssysteem: de startwerkanalyse bij een zogeheten ‘turnaround’.

Sommige mensen werken in weer en wind. En dat is niet altijd makkelijk. Soms heeft het weer maar een beperkte invloed op het welzijn: humeur en motivatie variëren volgens de seizoenen. Soms is het weer een belangrijk element in het preventiebeleid. Voor wat sneeuw of regen wordt een bouwwerf immers niet stilgelegd.