Wettelijk kader
De bepalingen over de bescherming van werknemers tegen de blootstelling aan asbest zijn opgenomen in de Codex Welzijn op het werk, Boek VI Chemische, kankerverwekkende, mutagene en reprotoxische agentia, Titel 3 Asbest. Het wijzigingsbesluit (KB van 12 februari 2023 tot wijziging van titel 3 betreffende asbest van boek VI van de codex over het welzijn op het werk, BS 27 februari 2023) wijzigt verscheidene artikels en voegt een nieuwe bijlage VI.3-5 toe.
Asbestinventaris
Elke werkgever is verplicht om een asbestinventaris op te maken. Het KB verduidelijkt de bepalingen over de asbestinventaris door o.m. aan te geven dat de inventaris in alle gevallen ten minste jaarlijks geactualiseerd moet worden en bovendien ook na elke verandering of na detectie van asbesthoudend materiaal dat niet in de inventaris was vermeld. De opmaak of actualisering van de asbestinventaris moet op basis van een visuele inspectie gebeuren. Voor een eventuele monsterneming, is het voortaan verplicht om deze uit te voeren zoals beschreven is in de nieuwe bijlage VI.3-5. De FOD Werkgelegenheid kan op zijn website een model voor een asbestinventaris ter beschikking stellen.
Onderhoudswerken
Als een contractor onderhouds- of renovatiewerken uitvoert bij een werkgever, is hij verplicht om vooraf de materialen te identificeren die mogelijk asbest bevatten. Hij mag de werken ook pas starten indien hij van de werkgever de asbestinventaris heeft gekregen. Het KB van 12 februari 2023 voegt hier aan toe dat de contractor elke vaststelling over asbesthoudend materiaal dat nog niet in de inventaris stond, onmiddellijk aan de werkgever moet melden. Bovendien moeten de werken in de zones waar het asbesthoudend materiaal zich bevindt, onmiddellijk worden stilgelegd. De werken kunnen maar hervat worden na de analyse van het materiaal en het nemen van gepaste beheersmaatregelen.
Monsternemingen
Indien er metingen nodig zijn, is de werkgever verplicht om hiervoor een beroep te doen op een erkend laboratorium. Op basis van het KB van 12 februari 2023 moet het laboratorium daarvoor een monsternemingsstrategie uitwerken volgens de norm NBN EN 689:2018 Blootstelling op de werkplek - Meting van blootstelling door inademing aan chemische agentia - Strategie voor het testen van naleving van grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling. Het Comité moet over deze monsternemingsstrategie geïnformeerd worden.
Werkplan
In geval van sloop- of verwijderingswerken van asbesthoudend materiaal, is een werkplan vereist. Het werkplan bevat informatie over de werkwijze en de maatregelen om de werknemers te beschermen. Aan deze bepalingen wordt toegevoegd dat afwijkingen van het werkplan tijdens de werken enkel kunnen indien deze duidelijk gemotiveerd worden.
Hermetisch afgeschermde zone
Het KB van 12 februari 2023 voorziet de mogelijkheid om een afwijking te vragen voor bijzondere constructies waar de opstelling van een hermetische zone voor het uitvoeren van asbestverwijderingswerken technisch niet haalbaar is. In dat geval moet de werkgever aan de inspectie (Toezicht welzijn op het werk) documenten voorleggen die aantonen waarom een hermetische zone niet mogelijk is en op welke wijze een gelijkwaardig beschermingsniveau gegarandeerd wordt. De werken mogen pas starten na goedkeuring van de inspectie.
