Wat zijn musculoskeletale aandoeningen?
Om te bewegen, activiteiten uit te voeren, te werken, enz. maken we gebruik van ons bewegingsapparaat, ons ‘musculoskeletaal systeem’. Dit systeem is het complex geheel van beenderen, gewrichten, spieren, pezen, ligamenten, zenuwen en bloedvaten in het lichaam. Al onze houdingen en bewegingen zijn dus afhankelijk van de manier waarop dit systeem functioneert.
Fysieke activiteiten zijn goed voor het musculoskeletale systeem, maar als taken en inspanningen te belastend worden kan dit negatieve gevolgen hebben. Door verkeerde lichaamshoudingen of -bewegingen en repetitieve of extreem snelle bewegingen kunnen musculoskeletale vermoeidheid, pijn of aandoeningen ontstaan. Alle aandoeningen aan het musculoskeletaal systeem worden samen onder de noemer ‘musculoskeletale aandoeningen’ - kortweg MSA’s - gebracht.
MSA is dus een verzamelnaam die verwijst naar musculoskeletale aandoeningen van bovenste en onderste ledematen (respectievelijk de zone nek-schouder-bovenarm-elleboog-onderarm-pols-hand en heup-bovenbeen-knie-onderbeen-enkels-voet). Wanneer het werk een belangrijke negatieve invloed heeft op deze aandoeningen, spreekt men ook van ‘werkgerelateerde MSA’s’.
Risicofactoren voor musculoskeletale aandoeningen
De onderliggende oorzaken van MSA zijn complex. Meestal is het niet één oorzaak die aan de basis ligt maar is het te wijten aan meerdere factoren. Vaak treden MSA ook niet plots op maar is het een proces over een langere periode. In een beginfase treden klachten bijvoorbeeld op bij het uitvoeren van bepaalde activiteiten om daarna tijdens rustperiodes weer te verdwijnen. Na verloop van tijd kunnen de klachten echter verergeren en chronisch worden. Het vroegtijdig herkennen van MSA is belangrijk om verergering te voorkomen en de onderliggende oorzaken aan te pakken.
Preventie van musculoskeletale aandoeningen
De preventie van MSA vraagt een ergonomische aanpak waarbij op basis van een analyse een combinatie van maatregelen genomen worden. Meestal is het immers niet 1 maatregel die het probleem oplost maar wel een combinatie van technische en organisatorische maatregelen.
Vanuit de wetgeving zijn er een aantal specififieke bepalingen ivm de preventie van MSA zoals de titels in de Codex Welzijn op het werk over trillingen, manueel hanteren van lasten en beeldschermwerk.
Preventie vertrekt steeds vanuit een analyse. Om het risico op MSA in kaart te brengen kan een ergonomische analyse uitgevoerd worden. Prevent kan u daarbij helpen en heeft een ruime ervaring opgebouwd met de Ergoscan. Een ergonoom komt langs voor analyse maar reiklt meteen ook praktische oplossingen aan op maat van uw organisatie.
Voor een goede implementatie van de preventiemaatregelen is de betrokkenheid van werknemers cruciaal. Ook hiervoor heeft Prevent oplossingen en kan u bijstaan bij het informeren en bewustmaken van werknemers. Wij bieden bijvoorbeeld gepersonaliseerde Safety Days rond ergonomie of een ander thema naar keuze.
